Borsada yapılan trade işlemlerinin en önemli parçalarından biri olan stop loss, kısa ve orta vadeli yatırımların planlanmasını kolaylaştıran kullanışlı bir araçtır. Yatırımcıların piyasaları gün boyu ekran karşısında takip etme zorunluluğunu ortadan kaldıran stop-loss, istenilen her seviyeden piyasaya giriş ve çıkış yapma özgürlüğü sunar. “Kaybı durdur” veya “Kaybı kes” terimleriyle de bilinen stop loss emirlerinde limitler önceden belirlendiği için tüm süreç otomatik olarak tetiklenir ve karar alma zorluklarının önüne kolayca geçebilmek mümkün olur.
Stop Loss Emri Nedir?
Stop-loss, bir varlığın yatırımcı tarafından önceden belirlenen fiyat noktasına ulaştığında satılması için verilen bir satış emri olarak tarif edilebilir. Borsadaki kayıpları sınırlamak için kullanılan stop loss emirleri, fiyatların hareketli olduğu ve anlık piyasa koşulları içinde çıkış yapmanın zorlaştığı noktalarda yatırımcılara büyük avantaj sağlar. Fiyatların dalgalı seyrettiği durumlarda yatırımcılar plan dışına çıkarak erken veya geç satış yapabilir, kayıpları telafi etmek için verilen alım/satım emirleri kazançları törpüleyerek trade psikolojisini olumsuz yönde etkileyebilir. Yatırımcıların kararsızlığını en aza indiren stop-loss emirleri ise belirli bir plan dahilinde işlem yapabilmeye olanak tanır.
Stop Loss Emri Nasıl Verilir?
Stop-Loss, günümüzde trade yazılımları üzerinden otomatik olarak oluşturulabilir olsa da geçmişi oldukça eskidir. Kaybı durdur, bir yatırımcının iletişim içinde olduğu komisyoncudan veya acenteden belirli bir komisyon karşılığında aldığı satış emri hizmetidir. İnternetin olmadığı yıllarda, yatırımcılar komisyoncuları ile telefonla veya faksla iletişime geçerek herhangi bir hisse senedi veya emtia için satış emri verebilirdi. Günümüzde ise MetaTrader benzeri yazılımlar aracılığıyla 5/24 her yerden satış emri ve stop loss emirleri oluşturmak mümkündür. Örneğin; Forex üzerinden işlem yapan bir yatırımcı, ons fiyatı 2000 USD olan altın piyasasından alım yaptıktan sonra 1980 USD seviyesine bir stop-loss emri, 2060 USD seviyesine de bir kar alma emri girebilir. Fiyatlar düşmeye başladığında ve 1980 USD seviyesi altına ulaştığında satış emri otomatik olarak işleme alınır. Fiyatlar yükseldiğinde ise 2060 USD’den otomatik satış yapılır.
VİOP İşlemlerinde ‘Sıfır Komisyon’
Hemen görüntülü görüşme ile online hesap aç, VİOP’ta yatırım yapmaya başla!
Stop-Loss Emir Türleri Nelerdir?
Sabit ve takip eden stop-loss olmak üzere iki tür zarar kesme emri vardır.
Sabit Stop-Loss Emri
Sabit stop loss, işlem açmadan önce belirli bir seviyede zarar durdurmaya olanak tanıyan bir emir türüdür. Yatırımcılar, olası kazançları ve kayıpları hesapladıktan sonra zarar stopu ve kâr alma fiyat seviyesi belirleyerek gerçekleştirdikleri işlemi sabit bir aralığa alarak daha risksiz ve öngörülebilir hale getirebilirler.
Takip Eden Stop-Loss Emri
Takip eden zarar durdur emri, piyasalardaki beklenmedik düşüş eğilimine karşı bir sınır içinde fiyatları takip edebilmeyi sağlar. Sabit zarar kes emirinden farklı olarak takip eden stop-loss, yükselen fiyatlarla birlikte kademeli bir şekilde yukarı yönde artarak olası kayıpları en aza indirir ve kazançları maksimize eder. Fiyatlar yukarı yöndeki ivmesini kaybetmeye başladıktan sonra stop noktası, destek seviyesi bölgesinde sabit kalır ve olası sert düşüşlerde piyasadan kazançlı bir şekilde çıkış yapmayı mümkün hale getirir.
Stop Loss Emri Nasıl Kullanılır?
Zarar kesme uygulamaları hem sabit hem de kademeli olarak kullanılabilir. Sabit zarar kes emri, anlık fiyatlar tek bir alt fiyat noktasına ulaştığında devreye girer ve belirtilen fiyat üzerinden satışı gerçekleştirerek işlemi kapatır. ATR (Ortalama Gerçek Aralık) gibi teknik göstergeler eşliğinde takip edilen izli stoplar ise yukarı yönde hareket eden fiyatları, ATR kademelerine uygun olarak izler. Hareketli stoplar, piyasadan erken çıkış yapma dürtüsünü en aza indirerek kârda oturma olanağını en üst seviyeye taşır.
Stop Loss Nereye Konur?
Döviz, emtia, hisse senedi ve kripto paralar gibi borsa üzerinden işleme açılan her finansal ürüne zarar kes emri koyabilmek mümkündür. Stop-loss emrinin nereye konacağı; risk-ödül oranı, işlem türü ve vadesi gibi unsurlara bağlı olarak değişkenlik gösterir. Stop-loss seviyesi belirlerken Supertrend, Bollinger bandı, EMA ve Ichimoku bulutu gibi indikatörlerin destek seviyelerinden yararlanabilmek de mümkündür.
Stop Loss Emrinin Avantajları Nelerdir?
Kayıp durdurma emrinin 5 önemli avantajı şu şekilde sıralanabilir:
- Sermaye kayıplarını en aza indirir: Stop-loss emrinin en önemli avantajı, riskleri önceden belirleyerek yaşanabilecek kayıpları en aza indirmesidir. Zarar kes emri vermek bir yatırımcının borsada büyük kayıplar yaşamamak için alabileceği ne temel önlemlerden biridir.
- Bir otomasyon aracı olarak kullanılabilir: Bir otomasyon aracı olarak da kullanılabilen stop loss, genel fiyat seviyesi belirlenen fiyatın altına düştüğünde elinizdeki varlığı otomatik olarak satar. Bu sayede portföyünüzü sürekli olarak takip etmeniz gerekmez ve ekran karşısında geçirilen süre azalır.
- Risk ve ödül oranı üzerinden planlı işlem yapabilmeyi kolaylaştırır: Risk ödül oranını belirlemek için piyasaya hangi fiyattan giriş ve çıkış yapılacağını da belirlemek gerekir. Yatırımcılar elde etmek istedikleri ödül için %1, %2 veya %5 gibi sabit bir risk almalıdır. Risk ödül oranı da sabit risk oranı üzerinden kolayca hesaplanabilir. Örneğin; her işlem başına %2 risk alan bir trader, 1’e 2,5 risk/ödül oranının gerçekleşmesi halinde %5 kazanç elde eder.
- Disiplinli bir şekilde işlem açmayı sağlar: Borsada işlem yapan herkesin duygularına yenik düştüğü ve stres altında zor kararlar aldığı dönemler olmuştur. Stop loss emirleri hem çalkantılı piyasalarda karar verme zorluğunu ortadan kaldırır hem de trade stresine bağlı olarak yaşanan kayıpları en aza indirir. İşlemden önce piyasadan hangi noktada çıkacaklarına karar vermeyen yatırımcılar, uygun zamanda satış yapmak için fiyatların yükselmesini bekleyebilir, ancak fiyatlar uzun bir süre bazen yıllarca eski seviyesine dönmeyebilir. Stop-loss zararı erkenden keserek bu sorunu ortadan kaldırır.
Stop Loss Emrinin Dezavantajları Nelerdir?
Kayıp durdurma emrinin dezavantajları ise şunlardır:
- Yatay seviyedeki stop hareketleri zararı artırır: Yatay seyirli piyasalar, fiyatların zigzaglar yaparak ilerlemesine neden olur. Alıcılar ile satıcılar arasındaki anlaşmazlık, fiyatların dalgalanmasına ve destek alt seviyelerine konan stopların patlamasına neden olur.
- Eldeki varlığı çok erken satmaya neden olabilir: Risk ödül oranına uygun olarak açılan bir işlem karlı bir seviyeden satıldığında, kar verme potansiyeline sahip bir ticaretten de vazgeçildiği anlamına gelir. Fiyat zamanla çok daha üst noktalara ulaşabilir. Piyasadan erken çıkışlar uzun vadeli getiri olanağını engelleyebilir.
- Komisyon ücretleri giderleri yükseltir: Stop loss aynı zamanda bir satım emridir. Alım işlemlerinde olduğu gibi satım emirlerinin tetiklediği satış işlemleri için de belirli oranda bir komisyon ödenir. Özellikle kısa vadeli al/sat yapan yatırımcılar, ödül ve zarar oranlarına işlem komisyon bedellerini de eklemelidir.
Hisse Senedi İşlemlerinde SIFIR Komisyon Avantajı Trive’da! Hemen görüntülü görüşme ile online hesap aç, hisse yatırımına başla!
Stop Loss Hakkında Merak Edilenler
Stop loss hakkında merak edilen diğer sorular ise bu şekildedir:
Stop olmak ne demek?
Stop olmak, önceden belirlenen zarar kes emrine bağlı olarak satış işleminin gerçekleşmesidir.
Borsada stop loss nedir?
Borsada stop-loss, bir ürünün fiyatında gerçekleşen düşüşlere karşı erken önlem almak veya piyasadan ufak zararla çıkış yapmak anlamında kullanılır.
Yukarı stop loss nedir?
Türev piyasalarda açılan long işlemleri, iz süren stoplar ile yukarı yönde takip etme uygulamasıdır.
Aşağı stop loss nedir?
Açığa stop loss olarak da bilinir, Forex piyasalarında açılan short (açığa satış) işlemlerini iz süren stoplar desteğiyle aşağı yönde takip etmektir.